Normal doğum mu, sezeryan mı ? ** Kadınlar normal doğumu mu yoksa sezaryeni mi tercih etmeli? Normal doğum yapmalarına engel bir durum yoksa normal doğumu.** Normal doğum, sezaryene göre daha mı iyi? Şöyle bir yanlış inanış var: Normal doğum anne için iyidir, sezaryen bebek için iyidir… Bu kabul edilemeyecek bir şey. Bazı koşullarda normal doğum anne için çok zararlıdır ve sezaryen yapılması gerekir. Ama koşullar iyiyse normal doğum anne için elbette iyidir. Normal doğumda annenin iyileşme süreci çok daha hızlıdır. Karın içine girilmesi gerekmediği için, buna bağlı bir takım komplikasyonlar ortaya çıkmaz. Hastanede kalış süreci kısadır. Anne hastaneden daha çabuk çıkar, normal işine ve normal hayatına daha çabuk döner. Bebek için ise, eğer her şey yolunda gidiyorsa, normal doğumda hiçbir problem yaşanmaz. Sezaryen ancak gerektiği taktirde yapılmalıdır. ** Türkiye’de sezaryen oranlarının pek çok batı ülkesine göre yüksek olduğu belirtiliyor.Türkiye’de doktorlar (veya hastaneler) normal doğum yaptırmak istemiyor mu? Türkiye’de sezaryen oranı yükseliyor. Özel hastanelerde sezaryen oranı yüzde 100’e yakın. Devlet ve üniversite hastanelerinde de hayli yüksek bir oran söz konusu. Oysa gelişmiş Kuzey Amerika’da bu oran yüzde 23 civarında. Avrupa’da yaklaşık yüzde 15 ile 20 arasında. İrlanda’da ise bu oran yüzde 8. ülkemizdeki artışta
Üriner inkontinans (idrar kaçırma) kadınlarda yaşam standardını bozan sosyal ve kişisel yaşamını konforunu etkileyen ciddi bir sorundur. İdrar kaçırma şikayetinden çekindikleri için genellikle bayanlar hekime bahsetmez veya bu nedenle hekime başvurmayı ertelerler. Üriner inkontinans görülme sıklığı % 29; ciddi üriner inkontinans sıklığı % 7 olarak bildirilmektedir. Tipleri: Stress Üriner İnkontinans: Egzersiz,koşma,öksürme,hapşırma gibi karın içi basıncının arttığı durumlarda oluşan idrar kaçırma durumudur. Urge Üriner İnkontinans: İdrar hissi gelir gelmez tuvalete yetişemeden istemsiz idrar kaçırma durumudur.Bu durum genellikle aşırı aktif mesane denilen mesanedeki kasların (Detrussor kas) düzensiz ve sık kasılması nedeniyle oluşmaktadır. Mikst (Kombine) İnkontinans: Aynı hastada hem stress hem de urge inkontinansın birlikte olması durumudur. Overflow (taşma) İnkontinansı: Mesane sinirlerinin harabiyeti (özellikle Diabetik hastalarda görülür) veya omurilik lezyonlarına bağlı olarak görülen, mesanenin kasılma ve idrarı boşaltma fonksiyonunda bozulması sonucu mesanenin taşması sonucu oluşan idrar kaçırma şeklidir. Risk faktörleri:Obesite (şişmanlık),Yaş,Doğum sayısı,kronik kabızlık,sigara ve pelvik organlarda sarkmadır.Özellikle urge inkontinans açısından aile öyküsü. Sezeryanla
ANNE KARNINDA HAFTALIK BEBEK GELİŞİMİ Halk arasında hamilelik aylarla ifade edilirken, doktorlar hamilelik sürecini değerlendirirken ve anne karnındaki bebeğin gelişmesini izlerken gebelik haftasını esas alırlar. En son görülen adetin başladığı gün gebeliğin başlangıcı kabul edilir ve toplam gebelik süresi yaklaşık 280 gün, yani 40 hafta olarak hesaplanır. Aslında gebeliğin başlangıcı olan döllenme, en son görülen adetin ilk gününden yaklaşık 14 gün sonra olmaktadır. Ancak zamanlamanın doğru yapılabilmesi bakımından pratikte, son adet tarihi, gebeliğin başladığı tarih olarak kabul edilir. 1 ve 2. HAFTA lk haftada her iki yumurtalıkta gelişmeye başlayan bir grup yumurta hücresi, kendi aralarında bir yarışa girerek döllenme şansı en yüksek olan en büyük yumurta haline gelmeye çalışırlar. Bu yarışı kazanan yumurta giderek büyür ve diğer yumurta hücrelerinden belirgin olarak büyüyüp “dominant folikül” haline gelir. Bir süre sonra bazı hormonların etkisiyle bu dominant folikül çatlar ve içindeki yumurta karın boşluğuna atılır. Karın boşluğuna atıldıktan sonra tüpler tarafından yakalanan yumurta yaklaşık 12-24 saat süreyle döllenmeyi bekler. Döllenme olursa (yumurta ve sperm hücrelerinin birleşmesi ile döllenme gerçekleşir) gebeliğin ilk aşamasına geçilir. Eğer döllenme olmazsa yumurta ölür ve bunu takiben yaklaşık 14 gün sonra adet kanaması oluşur.
4 boyutlu ultrason bir teknoloji mucizes idir. Bu cihazla bebeğin anne karnında gerçek ve eş zamanlı hareketlerini izlemek mümkündür. Bu cihazla bebeğinizi gerçek şeklinde görüntüleyip, bu görüntüleri CD’ye aktarmak mümkündür. 3 boyutlu ultrasonda alınan görüntünün, 3 boyutlu şekilde görünür hale gelmesi 10-15 dakika zaman gerektiriyordu. Bilgisayar teknolojilerindeki gelişmeler bu süreyi çok kısalttı ve hareketler de görünür hale geldi ve bu da 4 boyutlu ultrason olarak adlandırıldı. Burada 4. boyut olarak tanımlanan zaman faktörüdür ve incelemenin eş zamanlı yapıldığını ifade etmektedir. 4 boyutlu ultrason cihazları iki boyutlu inceleme özelliğinin yanı sıra, renkli doppler ve 3 boyut özelliğini birlikte barındırırlar. Bu yüzden oldukça pahalı cihazlardır ve tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de sadece belirli merkez ve kurumlarda bulunmaktadır. Esas olarak 3 veya 4 boyutlu ultrasonografi klasik 2 boyutlu ultrasonografi kullanımını gereksiz kılacak bir yöntem değildir. Ancak, klasik ultrasonografide saptanması güç olan veya deneyim isteyen bazı durumlarda avantaj sağlamaktadır. Özellikle bebeğin dış yapısının incelenmesinde avantajlıdır. Örneğin, yarık damak ve dudak anomalilerinin saptanmasında, kol ve bacaklardaki bazı detay anomalilerin görülmesinde, nöral tüp defektlerinde 3 veya 4 boyutlu ultrasonografi daha detaylı bilgi
15-20. gebelik haftaları arasında, ultrasonografi eşliğinde karından batırılan bir iğneyle fetusu (bebeği) çevreleyen amnion kesesi içine girilip yaklaşık 20 ml. sıvı alınması işlemidir. Alınan sıvı inceleme için genetik laboratuarına gönderilir ve yaklaşık 2 hafta içinde sık görülen genetik anormallikler (Down Sendromu gibi) %99.4 oranında saptanır. Amniosentez bu konuda uzman kişiler tarafından yapıldığında fetusun iğneyle yaralanması mümkün değildir. Çünkü iğne ultrasonografi eşliğinde ucu tamamen görülerek amniotik boşluğa ilerletilir ve sıvı alınır. Amniosentez bu konuda deneyimli uzmanlar tarafından yapılsa bile 1/200-300 oranında düşükle sonuçlanır. 16-18. gebelik haftaları arasında normal gebelerdeki düşük olasılığı %2-3 kadardır. Amniosentez ek olarak %0.5-1’lik risk yükler. Amniosentez yapılan durumlar:
- İleri anne yaşı (35 yaş ve üstü gebelikler)
- Üçlü veya ikili tarama testinde 1/250’den fazla risk
- Kromozomal anomalili bebek doğurma öyküsü
- Kromozomal anomalilere ait belirteçlerin ultrasonografide saptanması
- Ultrasonografide anomali şüphesi
Amniosentezle saptanabilen hastalıklar:
- Down Sendromu (trizomi 21)
- Trizomi 13-18
- Orak hücreli anemi
- Kistik fibroz
- Müsküler distrofi
- Tay-Sachs hastalığı
Türk Perinatoloji Derneği tarafından hazırlanmıştır-2005 ÖNSÖZ Bu kitap, adından da anlaşılacağı üzere, gebelik ile ilgili her türlü bilginin kolaylıkla ve anahatları ile ulaşılabileceği bir kaynak olarak düzenlenmiştir. Gebelik izleminde değişik yaklaşımlar ve uygulamaların söz konusu olduğu ve bu konuda standart bilgi ve uygulamaları içeren bir rehber kitap hazırlanması isteği, değişik zamanlarda üyelerimiz tarafından dile getirilmiştir. Ana kaynak olarak hizmet edecek olan bu kitapçcık, Türk Perinatoloji Derneği Yönetim kurulu üyelerinin sürekli çalışması ve konu ile ilgili üyelerimizin katılımı ile gerçekleşen 2 adet çalıştay ile geniş bir görüş alışverişi sonucu, son bilimsel gelişmeler ışığında ve ülkemiz gerçeklerine uyan biçimde hazırlanmıştır. Bu kitapçıkta size sunulan yararlı ve gerekli bilgiler dışında, sizin durumunuz ile ilgili diğer konular yer alamayabilir. Gerek bu kitapçıkta yer alan gerekse yer alamayan her konu için doktorunuz ile durumunuzu görüşmenizde her zaman yarar vardır ve gereklidir. Size sunulan bu kitap yanında derneğimizin hazırladığı GEBE İZLEM FORMU, gebeliğe ait kayıtların yer alacağı bir belge olarak hizmetinize sunulmuştur. Gebeliğin saptanmasından itibaren sizin ve bebeğinizin düzenli aralıklarla yapılacak olan sağlık kontrolleri, gebelikte karşılaşabileceğiniz sorunların erken dönemde tanınmasına, ciddi son
Down Sendromu ( Trizomi 21, Mongolizm) En sık görülen kromozom anomalisidir. 650-700 canlı doğumda bir görülür. 35 yaşından daha yaşlı anne adaylarında daha sık görülür. Normalde fetus 21. kromozomun birer kopyasını anne ve babasından alır. Down Sendromunda ise 21. kromozomdan üç kopya vardır. İkisi anneden birisi ise babadan geçmiştir. Fazladan gelen kromozom hastalığa yol açar. Down Sendromlu bebeklerde zeka geriliği, tipik yüz görünümü vardır. Ayrıca kısa boy, kısa ve kalın ense, doğumsal kalp hastalıkları (%50), görme kusuru gibi rahatsızlıklarda olabilir. Dudaklar kalın, dil büyük ve sarkıktır. Avuç içinde tek ve derin bir çizgi vardır. Ayak başparmağı diğer parmaklardan ayrıdır. Özel bakım ve eğitimle hayatlarını idame ettirebilirler. Gebelik sırasında bebekte Down Sendromu tanısı için kullanılan değişik testler vardır. Bunlar tarama ve tanı testleri olarak başlıca iki gruba ayrılırlar. Tarama Testleri: · NT (ense saydamlık kalınlığı) ölçümü · Genetik ultrasonografi · NT + PAP-A & β-hCG (kombine test) · Üçlü tarama testi · Dörtlü tarama testi · AFP tarama testi Tarama testleri hastalığın kesin tanısını koyamazlar. Sadece risk analizi yaparlar. Bebekte matematiksel olarak Down Sendromu görülme olasılığını belirlerler. Bu testlerde olasılık 1/250’den fazla çıkarsa tarama (+) dir. Bu durum bebeğin hasta olduğunu göstermez, hasta olma iht
11-14. gebelik haftaları arasında doğum defektleri, genetik hastalıklar saptamak için kullanılan bir tanı yöntemidir. İşlemden önce aileye genetik danışma verilmeli, işlem ve işlemin fayda/riskleri detaylarıyla anlatılmalı ve aileden “rıza formu” alınmalıdır. Ultrason eşliği altında bir iğne karın duvarından batırılır ve ileride plasenta olacak koryonik villus denilen fetal hücreler alınır ve genetik incelemeye yollanır. İşlem sırasında dayanabilinecek düzeyde hafif bir ağrı olur. Hücrelerin alınması genellikle birkaç dakika sürer. Kimlere Önerilir?
- İleri anne yaşı (Doğum sırasında 35 veya daha fazla yaşa sahip gebeler)
- Önceden kromozom anomalili veya doğum defekti olan bebek doğurma öyküsü
- Anormal genetik test sonuçları
CVS ile saptanabilen hastalıklar
- Down Sendromu, Trizomi 13 ve 18 gibi kromozom bozuklukları
- Kistik fibroz
- Tay-Sachs hastalığı
- Orak hücreli anemi
- İşlem sonucunda fetal cinsiyet de belirlendiğinden cinsiyet kromozomuna bağlı olarak geçen hastalıklar (ör: erkeklerde görülen kas hastalıkları gibi)
CVS’in avantajı Erken gebelik döneminde uygulanabilmesi ve sonucun 7-10 gün içinde çıkmasıdır. Böylece tanı gebelik ilerlemeden konur ve gebelik sonlandırılması daha güvenli bir şekilde gerçekleştirilebilir. CVS’in dezava